BibliePolskie.pl

Początek tłumaczenia [1]

Pierwsze wydanie w serii 1830

Kazimierz Brodziński, Sulamitka, 1830r. Parafraza Pieśni nad Pieśniami. [IMG TXT SKAN]

Tłumaczenie

Kazimierz Brodziński

Podstawa tłumaczenia

Johann Gottfried Herder: Lieder der Liebe. Die ältesten und schönsten aus Morgenlande Nebst vier und vierzig alten Minneliedern. Leipzig, in der Weygandschen Buchhandlung 1778

Fragment przekładu

Pieśń nad Pieśniami 8:1-14 Ktoby mi ciebie dał bratem * Ach! bratem co jednéj * Pierś ze mną ssał matki. * Gdziebym cię w dworcu znalazła. * Całunek bym dała; * Od wzgardy bezpieczna, * Powiodłabym ciebie * Do matki komory. * Tybyś mię nauczał, * Jabym cię poiła * Sokami drzew moich. * Jego lewica pod moją, głową, * Jego prawica by mię objęła. * Ja was zaklinam! córki syońskie, * Ani jéj ruszcie, * Ani jéj budźcie, * Aże się sama obudzi. [XIII.] Cóż to za jedna od puszczy idąca * Słodko na ręku kochanka oparta? * Tam pod jabłonią jam cię obudził, * Tam urodziła cię matka, * Tam się rodziła twa matka. * Jak pieczęć w twoje wciskam się piersi, * Jak pieczęć w twoje ramiona, * Bo miłość jak śmierć jest silna, * Jak piekło jéj żar nie zgasa, * Jéj węgiel, węglem jarzącym, * Płomieniem Pana. * Miłości ogień nie zgasi, * Ni rzeki schłonąć jéj mogą; * Niech mąż za miłość da dobra i mienie, * Będzie i wyśmian i wzgardzon. [XIV.] Nasza siostra jeszcze mała * I w pączku jéj piersi, * Co my z siostrą uczynimy, * Gdy o nię starać się będą? * Jeśli ona murem, * Na niéj zbudujemy * Pałac srebrzysty; * Jeśli ona bramą, * Bramę obwarujem * Drzewem cedrowém. * Tak jest bracia! murem jestem * I wieżą moje są piersi; * Przeto byłam w obec niego, * Jako pokój wskazująca. * Król Salomon miał winnicę * W Baal Hamonie, * I wyznaczył do niej stróżów, * Każdy wnieść miał za owoce * Tysiąc srebrników. * Moję winnicę przede mną, * Widzę oczyma, * Tysiąc srebrników przynieśli; * Lecz przy stróżach Salomona * Dwieście zostało. * O ty mieszkanko ogrodu! * Twe rówiennice pragną twych pieśni, * Niech cię usłyszą. * Uciekaj mój miły jak sarna, * Uciekaj jak jeleń z gór wonnych.

Więcej o przekładzie

O autorze

Brodziński zajmował się tłumaczeniem i parafrazowaniem Pisma świętego w latach 1830–1835. Najbardziej oryginalną z tego typu prac jest Zachariasz, osnuta na Ewangelii według Łukasza "próba epicka", zawierająca elementy apokryficzne. Literackie, wierszowane parafrazy Księgi Hioba i Trenów (1, 2 i 3) oparł Brodziński na Biblii Wujka. Przetłumaczył też z francuskiego (za T. Derome) "wybór przykładów i nauk z Pisma świętego" (Warszawa 1837), opierając się w znacznej mierze na przekładzie Wujka i parafrazując go, zawsze w stronę silnej stylizacji sentymentalnej. Książka miała charakter popularyzatorski i aż dwanaście wydań. Poza tym autor "O klasyczności i romantyczności" przetłumaczył na język polski fragmenty Biblii opracowane przez Herdera – Pieśń nad Pieśniami (Sulamitka, 1830), rozdział 31. Księgi Przypowieści (O dobrej żonie. Z przypowieści Salomona, 1834) i osiem parabol starotestamentowych (w tym: opowieść o proroku Elizeuszu). Herder jest jednym z prekursorów "estetycznego stosunku do Biblii", traktowania jej jako przede wszystkim dzieła literackiego (obok Roberta Löwtha i J.G. Hamanna). W jego ujęciu Pieśń nad Pieśniami była zbiorem hebrajskich liryków erotycznych – w swoim komentarzu odrzucał on interpretacje alegoryczne i Brodziński, decydując się to opracowanie tłumaczyć, najwyraźniej z taką perspektywą się zgadzał. Sam fakt zwrócenia się poety w stronę stylizacji biblijnych dowodzi dostrzeżenia przez niego w Piśmie świętym walorów artystycznych, wzoru estetycznego dla literatury. O Starym Testamencie pisze: "szczera prostota w opowiadaniu, luba poezja w malowaniu, spokojnie, ale wysoko wzbijająca się imaginacja w miłości ku Bogu i rozważaniu dzieł Jego". Dawida – w którym widział autora Psalmów – nazwał "największym z liryków wschodnich" . Wskazywał na paralele miedzy losami narodu żydowskiego i polskiego, zastanawiając się, na ile Biblia mogłaby być modelem stylistycznym dla literatury polskiej. Marzył o "Biblii narodowej", która byłaby zespołem tekstów obejmujących "całego ducha narodowego". [2]

Kalendarium przekładu