BibliePolskie.pl

Początek "Judyty" z Wirydarza Brücknera z 1911r

Główne wydanie 1652

Judyta (poemat oparty na temacie biblijnym), powst. w II poł. 1652, wyd. A. Brückner w: J. T. Trembecki Wirydarz poetycki, t. 2, Lwów 1911

Tłumaczenie

Wacław Potocki

Fragment przekładu

Początek Judyty Gdy król Arfaktad pychą napuszony * Sprawił fortecę mocną, Ekbatana * Imię dał miastu, kędy wyniesiony * Mur gory rownał, ani się tarana * Ani bał szturmu, ale porażony * Nie mógł się w murach wysiedzieć, od pana * Niniwe miasta wielkiego na pozor, * Którego imię Nabuchodonozor. * A temu serce w gorę wyleciało, * Pełen był buty i srogiej hardości. * Że nadeń niebo większego nie miało * Króla, tak w swojej dumał nadętości. * Lecz go to potym barzo oszukało, * Doznał, że jest Bog, który z wysokości * Sam światem rządzi, sam berła rozdaje, * A kto krolować ma po kim, podaje. * Rozpisał listy do narodow ziemie, * Aby go wszytkie za krola przyznały * I aby jego panowania brzemię * Wzięły, jeśli chcą, aby się ostały. * Bo jeżeliby na jego proszenie * Dobrowolnie mu się nie poddawały, * Grozi im musem i chce poniewoli, * Dosyć uczynić nieodmiennej woli.

Więcej o przekładzie

Małgorzata Krzysztofik - Fragmeny z "XVII-wieczne parafrazy wierszowane Starego Testamentu jako przykład literackiej interpretacji biblijnego Słowa":

Zamiar nawiązania do sytuacji politycznej w Rzeczypospolitej towarzyszył Wacławowi Potockiemu, który zrymował Księgę Judyty. Jego Judyta (wyd. w 1652 roku) nawiązuje do pierwowzoru zarówno w budowie akcji, kreacji postaci, wymowie, jak i zastosowanym obrazowaniu poetyckim; różnice widzimy natomiast w warstwie językowo – stylistycznej (utwór pisany jest jedenastozgłoskowcem) oraz w uaktualnieniu wymowy starotestamentalnej księgi przez odwołanie do wydarzeń historycznych. [...] Całą historię Rzeczypospolitej ocenia się i interpretuje przez przekaz biblijny – tak czyni Wacław Potocki parafrazujący Księgę Judyty pod wpływem haniebnej klęski wojsk polskich w walce z Kozakami. Judyta została napisana przed zgonem Chmielnickiego (w roku 1652), w chwili, gdy panował powszechny strach przed jego osobą. Tchórzliwa postawa polskiej szlachty, przypominająca zachowanie uciekających w popłochu wojsk Holofernesa, skłoniła autora do gorzkich i ironicznych refleksji skierowanych pod adresem rodaków: „Daj też, o Panie, z miłosierdzia twego, * Aby się jaka matrona obrała * A zbawiła nas złego Chmielnickiego.”  [2]

Kalendarium przekładu

Linki

Tekst tłumaczenia:

• Staropolska.pl - Wacław Potocki "Judyta" 

Skany tłumaczenia:

• Wirydarz poetycki - Judyta na str. 78-93 [118-133] -  Wirydarz poetycki Jakuba Teodora Trembeckiego (1643–1719), Lwów 1911, t. II, s. 78–93, w opracowaniu Aleksandra Brücknera, który oparł wydanie utworu Potockiego na rękopisie radcy Ludwika Kajetana Mizerskiego.

Informacje o tłumaczeniu:

• Wojciech Ryczek, O "Judycie" Wacława Potockiego -  Tekst wygłoszony 25 IV 2008 r. podczas konferencji naukowej "Biblijne postaci w literaturze polskiej i powszechnej", która miała miejsce na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.